Głoska [t] wcale nie taka prosta.  Co to jest słuch fonemowy?

Postępowanie logopedyczne. 

Głoska [t] wydaje nam się głoską prostą, przecież to naturalne, że ponad roczny maluch potrafi powiedzieć [tata]. Niestety, nie dla wszystkich dzieci TO jest takie łatwe. Najczęściej są tu winne zaburzenia w rozwoju słuchu fonemowego.  Rozróżniamy słuch fizjologiczny, fonemowy, muzyczny. Ten pierwszy odpowiada za odbiór, analizę i syntezę wszystkich zjawisk akustycznych, czyli ogólnie mówiąc, za to, czy słyszymy. Ten drugi, fonemowy, to słuch mowny. Fonem, w rzeczywistej mowie realizowany jest przez głoski. Dzięki słuchowi fonemowemu wiemy, że „kasa” – „kasza”, „pąk” – „bąk” to są różne rzeczy. Brak umiejętności różnicowania fonemów powoduje duże problemy w komunikacji i rozumieniu mowy. Ta kluczowa umiejętność jest podstawą dalszego rozwoju dziecka i wpływa znacznie na zdolność czytania.

Poniżej przedstawiam różne metody pracy nad głoską [t]. Zawsze pamiętajmy o pedagogice zabawy i odpowiedniej motywacji, gdyż cały proces jest nie tylko dla dziecka trudny, powtarzający się, ale przede wszystkim długotrwały. W gabinecie wykorzystuję zabawy dźwiękonaśladowcze, np. na podstawie wiersza „Lokomotywa”, uczeń jednocześnie buduje pociąg; tworzę z uczniem memo sylabowe, wykorzystuję oprogramowania komputerowe, zestaw edukacyjny PUS. Często korzystam z zasobów dostępnych w Szkolnej Bibliotece. https://sp60gdansk.blogspot.com/

 

Postępowanie logopedyczne w przypadku głoski [t].

W przypadku głoski [t] w pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy uczeń rozróżnia głoski [t] – [k], jeśli, jak w przypadku mojego ucznia, stosuje je zamiennie. Po wyćwiczeniu tej umiejętności, przechodzimy do wywołania poprawnej artykulacji głoski [t], która polega na zwarciu czubka języka z wewnętrzną powierzchnią górnych zębów. Strumień powietrza wydostaje się gwałtownie tworząc krótki szmer. Jeśli samo pokazanie dziecku  nie wystarcza, a tak jest na ogół, to innym sposobem na otrzymanie głoski [t] jest wsuwanie języka między wargi w czasie wymawiania [p] i cofania go powoli za górne zęby. Osobiście nie polecam tego sposobu przy seplenieniu międzyzębowym. W tym przypadku najpierw wywołuję głoskę [d], poprzez zatkanie nosa przy wymowie sylaby [na na] = dada. Po tym etapie proszę dziecko, by powtórzyło ją szeptem = tata.